Bilim insanları tarafından Dünya’dan 55 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan M87 galaksisinin merkezindeki fotoğrafı çekilen kara deliğin hakikaten döndüğünü doğruladı. Bu keşif, uzun yıllar süren müşahedelerin tahliliyle elde edildi.
M87 galaksisi, Güneş’ten 6.5 milyar kat daha büyük bir kara deliği barındırmaktadır. Bu kara delik, insanlığın bugüne kadar gözlemlediği birinci kara delik olarak tarihe geçmiştir. Yapılan son çalışmada, bu kara deliğin nitekim de döndüğü ve etrafında muhakkak bir dönemde bir jet akımı oluşturduğu tespit edildi.
Uluslararası bir bilim grubu, 20’den fazla teleskop tarafından 22 yıllık gözlemsel bilgileri inceleyerek bu sonuca ulaştı. Tahliller, M87 galaksisinin merkezindeki kara deliğin her 11 yılda bir bir jet akımı oluşturduğunu gösterdi. Bu, kara deliğin sahiden döndüğünün kesin bir delilidir.
Kara delikler, muazzam kütleçekimleri ile etraflarına gaz ve toz çekerler. Bu parçacıklar kara deliğin içine düşmez ve kimileri dar ışınlar halinde yüksek süratte uzaya püskürür. Bu olaylara “jetler” denir. M87 galaksisindeki kara deliğin jeti, her 11 yılda bir yaklaşık 10 derece sallanmaktadır.
Bu keşif, uzaydaki objelerin dönme ekseni boyunca sürüklendiği “çerçeve sürüklenmesi” olarak isimlendirilen Einstein’ın Genel Görelilik Teorisi’nin bir sonucu olabilir. Bu fenomen, kara deliğin dönüşünün, etrafındaki uzay-zaman üzerinde kıymetli bir tesir yaratarak yakındaki objelerin dönme ekseninde sürüklenmesine yol açtığını gösterir.
M87 galaksisindeki kara deliğin dönüşünün yığılma diski ile ilişkilendirildiği düşünülmektedir. Yığılma diskinde dönen hususlar, kara deliğin dönüş ekseniyle hizalanmayabilir, bu da jetlerin oluşumunu etkileyebilir.
Bilim insanlarının bu yeni keşfi Nature Dergisi‘nde yayınlandı.
