FİKRET KIZILOK KİMDİR
Tam ismi Münir Fikret Kızılok olan sanatçı 1946’da İstanbul’da dünyaya geldi
Eğitimine Bayan Eskort başladığı Galatasaray Lisesi’nin ilkokul kısmında müzikle tanışan Kızılok konuttan okula giderken gördüğü ve annesine alması için çok ısrar ettiği kırmızı bir akordeonla müzik hayatına atım attı
Kızılok lise yıllarında Elvis Anadolu Yakası Escort Presley’in müziğinden etkilenerek gitar çalmayı öğrendi Birinci müzik derslerini sınıf arkadaşlarından birinin klarnetçi olan babasından alan sanatçı birinci konserini de bir 23 Nisan’da Taksim Belediye Gazinosu’nda düzenlenen okul müsameresinde verdi Pendik Escort
Okulda arkadaşlarıyla birlikte Fikret Kızılok ve Orkestrası isimli küçük bir küme kuran sanatçı ortaöğrenimi sırasında farklı okullarda konserler verdi
Lisede okul arkadaşı olan Barış Manço ve Timur Selçuk’un da kendisine verdiği takviyeyle Fikret Kızılok ve Veliahtları orkestrasını oluşturan usta müzisyen kümeden ayrılan Mazhar Alanson’un yerine bir devir Kaygısızlar kümesine katıldı Ay Osman müziğinin Barış Manço ve Kaygısızlar olarak yeni bir yorumunda kaydetti Lakin Barış Manço’nun birinci eşi Marie Claude ile aşk yaşamaya başladığı için ikilinin yolları ayrıldı
Başarılı sanatçı Kaygısızlar ile çıktığı 20 günlük Anadolu turnesinin akabinde kendi solo mesleğine odaklandı
CAHİT OBEN İLE KÜME KURDU
Fikret Kızılok 1964’te Cahit Oben ile yeni bir küme kurarak profesyonel müzik hayatına geçiş yaptı
Kendilerini Beatles tipi müzik yapan bir grup olarak tanımlayan Cahit Oben 4 kümesine bir mühlet sonra bas gitarcı Koray Oktay ve davulcu Erol Ulaştır da katıldı
Grup bir yandan İlham Gencer’in işlettiği Çatı Gece Kulübü’nde program yaparken bir yandan da mahalle konserlerini sürdürdü Kendi paralarıyla iki 45’lik plak dolduran küme Hürriyet Gazetesi’nin 1965’te düzenlediği Altın Mikrofon Müsabakası’na Makaram Sarı Bağlar Halime plağıyla katıldı
Oben’in müzik hayatına nişanlısı Füsun Önal ile devam etmek istemesi nedeniyle küme dağıldı
Diş Hekimliği Yüksek Okulu’ndan mezun olan Kızılok The Beatles’tan etkilenerek kümenin All My Loving müziğinin Türkçe aranjmanı olan Sevgilim i dinleyicinin beğenisine sundu
Sanatçı Kızılok 1965’te gitarda Harun Batıbaygil basta Gökhan Targay davulda Koral Tümay’ın yer aldığı Fikret Kızılok ve Üç Veliaht kümesiyle birinci plağını yayınladı Belle Marie Kız Ayşe müziklerinden oluşan plağın iki müziğine Kızılok imza attı
AŞIK VEYSEL’DEN ETKİLENDİ
Müzik mesleğinde en çok Aşık Veysel’den etkilenen ve kendisiyle usta çırak münasebetine sahip olan Fikret Kızılok arkadaşı Arda Uskan ile çıktığı bir seyahatte Aşık Veysel ile tanışmasının akabinde 1969’da Uzun İnce Bir Yoldayım türküsünü tekrar düzenleyip 45’lik olarak yayımladı
Plak kapağındaki yazıda Kızılok Darmadağınık saçları elinde gitarı düşlerinde şipşirin köy çocukları ile ince uzun yolların uçsuz bucaksız ovaların bembeyaz dağ bulutlarının çocuğudur Fikret Kızılok Pakistan’dan Paris’e kadar dünyanın dört bucağını yüreğinde delice esen dağ rüzgarları ile gezmiş bütün bu ülkelerin halk müziklerini incelemiştir yıllar uzunluğu sözlerini kullanmıştı
Kendisiyle yapılmış bir söyleşide bu seyahate değinen Kızılok şunları kaydetmişti
Seyahati çok sevdiğim için Anadolu’nun gezmediğim yeri kalmamıştı İşte bu seyahatlerin birinde yolum Veysel’in köyüne düştü Veysel’i dinledim sazını dinledim ve aşık oldum İstanbul’a dönünce onun hakkında ne buldumsa okudum dinledim Bir iki ay sonra artık içim dışım Veysel olmuştu Onun hissettiklerini içimde hissediyordum Artık duramıyor dayanamıyor Veysel’den söylemek ve sesimi herkese dinletmek istiyordum
Kasım 1969’da yeniden Aşık Veysel’in yanına Sivrialan’a giden Kızılok çok kar yağışı yolları kapayınca 3 ay ustasının yanında kaldı Bu deneyimin akabinde dönüşte ondan müzik kelamlarını aldığı Yumma Gözün Kör Gibi ve Yağmur Olsam yapıtlarıyla müzik dünyasında büyük bir çıkış yakaladı ve sanatçı birinci altın plak mükafatını kazandı
Sanatçı yıllar sonra bu ziyaretini ise Sonra tekrar yalnız gittim Bu ikincisinde kar yağdı Kasımdı kapandı yollar ve ben orada üç ay kaldım Üç ay kalınca ben değiştim Adamcağız saz çalıyor bende de gitar var Uymayan bir şeyler var Ama o kadar yakınında yollar var ki Onun müziğini filan da aranje etmek istemiyorum Ne yapayım ne yapayım derken bir dizeyi yazmış ama besteleyememiş olduğunu gördüm ‘Yapayım mı bunu ‘ dedim ‘Yap’ dedi ‘Yeter gayri yumma gözün kör gibi’ diye bir müzik Geldim İstanbul’a bunu yaptım ve 22 yaşında meşhur oldum sözleriyle aktarmıştı
Bu muvaffakiyetin akabinde bir 45’lik daha yapan Kızılok kendisine ilişkin Söyle Sazım yapıtını yayınladı Plak kapağında ise parçayı Türk geleneklerine uygun 17 perdeli ‘Hüseyni’ nizamda üç değişik sazın Batı anlayışında ve çok sesli olarak kullanıldığı bir şarkı olarak tanımlamıştı Plağın art yüzünde Kızılok’un Karacaoğlan’dan bestelediği Güzel Ne Hoş Olmuşsun vardı Bu plak listelerde kendisini gösterdi Barış Manço’nun Dağlar Dağlar yapıtını geçen eser haftalarca 1 numarada kalarak liste başı oldu
Fikret Kızılok birebir plağı ile Hey mecmuası tarafından düzenlenen Yılın Müzik Oskarları nda Yılın Erkek Şarkıcısı seçildi
Aşık Veysel 1973’te hayatını kaybettiğinde cenaze merasimine katılan Kızılok Dördüncü Sivrialan ziyaretimde Aşık Babamın toprağı ile karşı karşıya olmak çok acı ancak o sadık yarine kavuştuğu için memnun Bu saza onun elleri değmişti Parmakları bana metot öğretmişti Ustam öldü toprak oldu Ustamın parmaklarına değen bu sazın da toprak olması gerekir Artık ona can veren parmaklar yok diyerek sazını kırdı ve bir müddetliğine müziğe orta vererek birinci eşi Şeyda Kızılok ile evlendi ve Kadıköy’de bir dişçi muayenehanesi açtı
1975’TE TEKRAR MÜZİK HAYATINA DÖNDÜ
Kızılok 1975’te Tehlikeli Madde ismini taşıyan yeni kümesiyle uzun bir Anadolu turnesine çıktı Sanatçı bu küme ile folk motiflerinin rock ile harmanlandığı müzikler yaptı Turnenin akabinde İstanbul’da da seri konserler verdi
Albümlerinde giderek folk motiflerinin yerini daha alaturka sesler alan Kızılok’un Ahmed Arif’in şiirlerinden yararlandığı Haberin Var mı Kör Pencere Ay Battı bu devrin en kıymetli plağı olarak dikkat çekti
Son 45’liğini 1976’da yayınlayan Kızılok müzik dünyasından tenkitler alan plağında Mahzuni Şerif’ten Biz Yanarız ve Aşık Veysel’den Sen Bir Ceylan Olsan isimli türküleri yorumladı
Kızılok 1977 ortalarında 1971 1972’de yaptığı lakin o güne dek yayınlamadığı kimi kayıtları bir albüm olarak piyasaya sürdü Not Defterimden ismini taşıyan albümde sanatkarın deneysel çalışmaları yer aldı Lakin plak çıktıktan kısa bir mühlet sonra toplatıldı
Aynı plakla Varşova’da iki ödül alan sanatçı plağın toplatılmasından ötürü müziği bıraktı
Sanatçı Kızılok mesleği boyunca 13 altın plak ve çok sayıda mükafatın sahibi oldu
Hey Mecmuası tarafından 1977’de yayınlanan Türk Pop Müziği Sanatkarları Ansiklopedisi nde Fikret Kızılok başlığında şu bilgiler yer almıştı
Bu alçakgönüllü özgeçmişi açarsak aslında 1970’lerin birinci yarısında tanınan müziğin en faal isimlerinden birisiyle karşılaşırız Birinci yıllarında yerlere dek uzanan kaftanı dağınık saçları elinde bağlamasıyla türküler söyleyen türkü tadında besteler yapan Kızılok ilerleyen periyotta uzun çalar daha rock kokan düzenlemeler ve bestelerle çıkar karşımıza 1976’da ‘müziği bıraktığını’ açıklar Bu açıklamaya kadar olan periyodu ise dolu dolu geçirir İşte bu periyodun kısa bir özeti ya da ‘Hikaye i Fikret Kızılok’
Kariyerinde siyasi içerikli birçok çalışmaya da imza atan usta müzisyen 1975’te Uğur Mumcu’nun yazdığı Sesleniş yazısını 10 kısımda inceleyip senfonik şiir olarak besteledi Çalışma 1996’da Vurulduk Ey Halkım ismiyle albüm haline getirildi
Sanatçı 1980’lerin başında tanıştığı Bülent Ortaçgil ile Çekirdek Sanatevi projesine başladı ve burada 3 albüm yayımladı Bu albümlerden birinde yer alan Olmasın Varsın modülünün kelamları birebir vakitte şair olan Bülent Ecevit’in şiirinden alıntılandı
Para emeli gütmeyen proje kapsamında Türkiye’deki alternatif müzik yapan müzisyenler konserler verip kayıtlar çıkarıyordu Birçok sanatkara birinci sahne tecrübesini yaşatan projede Erkan Oğur Yeni Türkü ve Ezginin Günlüğü de yer aldı
Kızılok 1983’te 5 yıllık bir ortadan sonra tabla bas gitar ney ve bendir eşliğinde kaydettiği Zaman Zaman albümünü yayınladı ve bu çalışması sanatkarın en yeterli albümlerinden biri olarak gösterildi
Ferhan Şensoy’un 1983’te sahnelediği Köhne Bizans Operası nın müziklerine de imza atan sanatçı tıpkı yıl ikinci eşi Dicle Kızılok ile evlendi
Usta sanatçı 1998’de Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatını anlattığı araştırması metin müellifliği kelam ve bestelerini kendisinin yaptığı veda albümü Mustafa Kemal Bir Devrimcinin Güncesi ni hazırladı
Kendi hitlerinin yanında birebir vakitte birçok sanatkarın yapıtlarına de katkıda bulunan Fikret Kızılok 1995’te Fuat Güner ile meşhur MFÖ hiti Sakın Gelme müziğinin kelamlarını yazdı 2001’de ise Sertab Erener’e Oysa ve Kumsalda müziklerini verdi
Daha evvel 1998’de kalp krizi geçiren Kızılok Bodrum’da temmuz ayında 2001’de tekrar kalp krizi geçirdi İstanbul’a getirilen Kızılok’un durumu bir müddet düzeldi Onu vefattan kurtaran hemşire için son bir şiir yazdı
Sanatçı 22 Eylül 2001’de öldü ve hayatının son yıllarını geçirdiği Bodrum’da defnedildi
Ölümünden sonra sanatkarın ismi Ankara’da bir parka verildi Sezen Aksu MFÖ Bülent Ortaçgil Sertab Erener Küme Gündoğarken ve Cahit Berkay’ın iştirakiyle 2002’de Kızılok’a hürmet konseri düzenlendi
Sanatçının geride bıraktığı yapıtlardan kimileri şöyle
Ay Osman Silifke’nin Yoğurdu Makaram Sarı Bağlar Halime Sevgilim Colours Baby Benim Aşkım Beni Geçti Yağmur Olsam Yumma Gözün Kör Üzere Söyle Sazım Güzel Ne Hoş Olmuşsun Vurulmuşum Leylim Leylim Olmuyo Olmuyo Sen Bir Ceylan Olsan Gözlerinden Bellidir Köroğlu Dağları Tutamadım Ellerini Koyverdin Gittin Beni Aşkın Olmadığı Yerde Haberin Var mı Biz Yanarız Sen Bir Ceylan Olsan
